سیلیکاژل اولین بار در سال 1919 میلادی توسط پروفسور شیمیدان به نام والتر . آ . پاتریک از دانشگاه جان هاپکینز بالتیمور به ثبت رسید . اگر چه قبل از آن در ماسک های ضد گاز در جنگ جهانی اول استفاده می شده است  برای مقابله با گاز های سمی و گاز های اشک آور و در جنگ جهانی دوم در نگه داری تجهیزات و مهمات و داروی پنی سیلین در بهترین شرایط . البته بعضی از محققان تاریخ کشف آن را به سال 1640 هم نسبت می دهند . کاربرد ها در صنایع تهویه ، صنایع جنگ ، الکترونیک ، دارو سازی و کروماتوگرافی ستونی و صنایع غذایی ، در تهیه بنزین با اکتال بالا ، تهیه برتادین از الکل و همچنین جزء لاینفک فرایند ساخت لاستیک می باشد . سیلیکاژل یک جسم پر منفذ دانه دانه ای (گرانول) می باشد از واکنش شیمیایی بین سیلیکات سدیم (شیشه مایع) و اسید سولفوریک ساخته می شود . اکسید سیلیسیوم یا سیلیکا با علامت اختصاری  sio 2ترکیب شبیه ماسه های دریا دارد و برخلاف اسم آن ژل نیست بلکه جامد است . تفاوت بین سیلیکاژل و ماسه در این است که ماسه یک جسم کریستالی (بلوری) و بدون منفذ است در صورتی که سیلیکاژل یک جسم غیر کریستالی و بی نظم و با منافذ بسیار زیاد می باشد . قطر منافذ موجود 5 الی 3000 آنگستروم می باشد و توانایی جذب مولکول ها تا این ابعاد را خواهد داشت .

غالبا به صورت دانه دانه ای تولید می شود ولی در بعضی مصارف خاص به صورت پودر ریز با میانگین اندازه ی 63-40  میکرومتر هم ساخته می شود . در داخل هر دانه گرانول یک شبکه از سوراخ های میکروسکوپی وجود دارد که می تواند آب را در خود نگه دارد که به این پدیده جذب سطحی (جامد) یا adsorption  می گویند .

سیلیکاژل به دست آمده از نظر ساختاری بدون شکل می باشد ولی از نظر ظاهری شبیه دانه های کریستال به نظر می آمد و هم جنین می توان گفت که سیلیکاژل یک ماده جذب کننده بی بو ، بی مزه و غیر سمی می باشد . - فرمول شیمیایی sio 2- وزن مولکولی 08/60- نقطه ذوب 1610- نقطه جوش 2230قابل ذکر است که به هر سیلیکاتی که قابلیت جذب آب را داشته باشد زئولیت گفته می شود که می تواند از ترکیب از ترکیب عناصر دیگر با سیلیکا (sio 2)به دست می آید مانند سیلیکات آلومینیوم (Alsio 2) بعضی مواقع دانستن زمان به اشباع رسیدن سیلیکاژل بسیار مهم است که می توان از مواد حساس به رطوبت به عنوان نمایش گر (indicator) استفاده کرد . مثلا شایع ترین آن ها که در حدود 60 سال استفاده شده کلراید ‌‌   کبالت CoCl 2 می باشد . که وقتی خشک است به رنگ آبی پر رنگ است و پس از عمل جذب آب اشباع شدن به صورتی تغییر رنگ می دهد .  که البته تنفس عمیق این ماده سرطان زاست و اتحادیه اروپا طی بخشنامه EEC /548 / 67 آن را جزء مواد خطرناک قرار داده و لازم است هر سیلیکاژلی که حاوی این نمایش گر می باشد با برچسب خطرناک مشخص شود که البته سیلیکاژل خالص و بدون CoCl 2 همانند ماسه بی خطر می باشد که در چیلر های جذبی از نوع بدون نمایش گر آن یعنی سیلیکاژل سفید استفاده می شود . نوع دیگر و معمول اندیکاتور ماده فنول فنالئین است که پس از جذب آب به رنگ زرد در می آید . مشکل سمی بودن نمایش گر ها به سهولت حل شده است با استفاده از مواد ارگانیک مانند فنول فتالئین که ذکر شد و نمایش گر هایی که بر پایه ی نمک های آهن و یا کلرید مس  هستند . (Envirogel) سیلیکاژلی با نمایش گر نارنجی می باشد که پس از اشباع به رنگ سبز در می آید و انواع دیگری که از قهوه ای کهربایی به آبی روشن و یا نارنجی به بی رنگ تبدیل می شود.